دورکاری چه انواعی دارد، مزایا و معایب دورکاری برای سازمان‌ها چیست و با چه ابزارهایی می‌توان دورکاری را انجام داد؟
فناوری‌های ارتباطی که روز‌به‌روز در حال پیشرفته‌تر شدن هستند، به راستی دنیای ما را دگرگون کرده‌اند. امروزه، اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌هایی مثل اسکایپ، مایکروسافت تیمز، ترلو، زوم و … شرایط را بیش از هر دوره‌ی دیگری در تاریخ برای دورکاری (teleworking) مساعد نموده‌اند. از سوی دیگر، افزایش حضور مؤثر مردم و به دنبال آن‌ها، کسب‌وکارها در فضای مجازی، سبب توسعه‌ی هر چه بیشتر مشاغلی شده است که امکان انجام آن‌ها به صورت teleworking وجود دارد. در نتیجه، فاصله‌ی مکانی در دنیای این کسب‌وکارها دیگر معنایی ندارد و تعداد آگهی‌های استخدام دورکاری روز‌به‌روز در حال افزایش است.
باور کنید هیچ چیزی بهتر از این نیست که محل کار کردنتان را خودتان تعیین کنید. وقتی که دورکار باشید، می‌توانید بدون بیرون آمدن از تختخواب خود، در اتاق پذیرایی و در کنار گیاهان دوست‌داشتی خود، در حیاط منزلتان، در یک سالن مطالعه‌ی عمومی، در یک کافی‌شاپ، در یک دفتر کار مشترک عمومی، در پارک، در دل طبیعت یا هر جای دیگری که بتوانید لپ تاپ خود را به همراه داشته و به اینترنت دسترسی داشته باشید، کار کنید.
شیوع ویروس کرونا در این مدت اخیر تنها تهدیدی برای جان انسان‌ها نبود و اقتصاد کل جهان و ایران را تحت تاثیر خود قرار داد. متاسفانه موقعیت بسیاری از کسب‌وکارها بحرانی شده و اگر به دنبال تغییر و تطبیق با تحولات جدید نباشند، آینده خوبی نخواهند داشت و خطراتی مانند مرگ کسب‌وکارها، بیکاری، فقر، تورم و استرس منفی اجتماعی را به همراه خواهند داشت. دورکاری یکی از روش‌های مناسبی است که می‌توان از آن استفاده کرد تا در این شرایط بتوان کسب‌وکارها را مدیریت کرد.
در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با انواع دورکاری، مزایا و معایب این شیوه‌ی همکاری برای سازمان‌ها و ابزارهای دورکاری صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
مقدمه‌ای بر دورکاری
امروزه با توجه به پیشرفت فناوری‌های ارتباطی، remote working بسیار آسان شده است. این نوع همکاری مزیت‌های بسیار زیادی برای پرسنل و سازمان‌ها دارد.
هر شغلی را که بتوان آن را بر بستر اینترنت انجام داد یا خروجی آن فایل‌های دیجیتالی باشد، می‌توان از راه دور انجام داد. از جمله مهم‌ترین این مشاغل می‌توان به برنامه‌نویسی، تولید محتوا، دیجیتال مارکتینگ، طرافی گرافیکی و … اشاره کرد. بعضی مشاغل نیز دارای سیستم اتوماسیون اداری هستند که به کارمندان اجازه می‌دهد تا از منزل، امور اداری را انجام دهند. حتی بعضی مشاغل را می‌توان به صورت تلفنی هم انجام داد.
دورکاری به صورت فریلنسینگ
در این نوع مشاغل، کار به صورت پروژه‌ای است و قرارداد طولانی‌مدتی بین کارفرما و فریلنسر منعقد نمی‌شود. فریلنسر آزاد است هر تعداد پروژه که می‌خواهد و به او پیشنهاد می‌شود، از هر کارفرمایی که می‌خواهد، دریافت کند و به ازای هر پروژه، حق‌الزحمه‌ی خود را دریافت می‌کند. البته در این مشاغل خبری از مزایایی مثل بیمه و عیدی نیست و پایداری شغلی بسیار پایین است ولی فرد به نوعی کارفرمای خودش است و ساعات کاری کاملا منعطف و در اختیار خود شخص است. این کارها به هیچ وجه نیازی به حضور در محل کار ندارند و آن‌ها را می‌توانید در منزل انجام دهید. برنامه‌نویسی، طراحی گرافیک، تولید محتوا و ترجمه، نمونه‌هایی از کارهایی هستند که می‌توانید به صورت فریلنسینگ انجام دهید.
استخدام جدید تمام وقت یک نیروی کار ثابت در مقایسه با استفاده از فریلنسرها و نیروهای کار پاره وقت، مزایای بسیار زیادی دارد.
دورکاری به صورت استخدامی و به صورت یک نیروی ثابت
در این مشاغل، فرد در استخدام یک سازمان است اما امکان کار از منزل نیز برای او وجود دارد. در گذشته اکثر سازمان‌ها اکثر پروژه‌های برنامه‌نویسی، طراحی گرافیک، تولید محتوا، ترجمه و … خود را که نیازی به حضور در محل کار ندارند به فریلنسرها می‌سپردند. امروزه به دلیل نیاز ثابت به چنین کارهایی در تمامی سازمان‌ها، در اکثر موارد، برای انجام این کارها، نیروی ثابت استخدام می‌شود. شاید حقوق و مزایایی که به یک نیروی ثابت داده می‌شود، بیشتر از هزینه‌ی انجام این کارها به صورت پروژه‌ای توسط فریلنسرها باشد ولی سازمان‌ها با به خدمت‌گیری نیروهای ثابت شایسته، خیالشان را از بابت انجام به موقع و با کیفیت کارها راحت می‌کنند و این موضوع برای سازمان‌هایی که می‌خواهند در بازار رقابتی امروز، ثبات داشته باشند، اهمیت بسیار زیادی دارد. امروزه، ادارت دولتی و غیردولتی با مجهز بودن به سیستم‌های اتوماسیون، امکان کار از راه دور را برای کارمندان نیز فرآهم آورده‌اند آورده‌اند و شاهد فرصت‌های استخدام دورکاری متعدد در سایت‌های استخدامی مثل جاب ویژن هستیم.
خوبی‌های دورکاری برای سازمان‌ها
تصور نکنید که اگر سازمانی به شما امکان teleworking می‌دهد، لطف زیادی در حق شما انجام داده است و این موضوع نباید باعث شود که در مقابل، امتیازات زیادی آن سازمان بدهید. قطعا دورکار بودن پرسنل یک سازمان بیش از اینکه به نفع پرسنل باشد، برای سازمان سود دارد. وقتی کارکنان در منزل کار کنند، سازمان نیازی به خرید یا اجاره‌ی مکانی بزرگ برای کار کردن پرسنل خود ندارد. به علاوه، محیط کاری کوچکتر نیازمند وسایل و امکانات کمتری است. کاهش هزینه‌های جاری مثل هزینه‌های آب، برق، گاز و … از دیگر دلایلی است که remote working را برای سازمان‌ها بسیار به صرفه می‌کند. نکته‌ی دیگر اینکه در اکثر موارد، کارکنانی که در منزل کار می‌کنند، بازدهی بسیار بیشتری نسبت به کارکنان حضوری دارند. همانطور که گفتیم، این موضوع در مورد شغلی مثل برنامه‌نویسی که نیازمند تفکر و خلاقیت است، بیشتر خودش را نشان می‌دهد.
چرا بعضی از سازمان‌ها تمایلی به دورکار کردن پرسنل خود ندارند؟
- زینه‌های اولیه برای راه‌اندازی دفتر در منزل پرسنل بسیار بالا است. البته تنها بعضی از سازمان‌ها، به ویژه سازمان‌های دولتی که کارکنان خود را بالاجبار در شرایط خاص مثل قرنطینه به دلیل همه‌گیری کووید-۱۹، دورکار می‌کنند، چنین کاری را انجام می‌دهند و خیلی از سازمان‌های خصوصی که به دنبال استخدام دورکاری هستند، این مسئولیت را به دوش پرسنل تازه جذب شده می‌گذارند.
- کاهش تعاملات روزانه‌ی کارفرما با کارکنان
- کاهش ارتباط حضوری و چهره به چهره در محیط (مجازی) کار
- زمان‌بر بودن برطرف کردن مشکلات فنی
- ممکن است پرسنل احساس منزوی بودن کنند و حس کار کردن در قالب یک تیم را نداشته باشند
در رابطه با دورکاری و مزایا و معایب آن بیشتر بخوانید.
